1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
|
<!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01 Transitional//EN">
<html>
<head>
<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=iso8859-9">
<title>PostgreSQL S�k�a Sorulan Sorular - T�rk�e</title>
<style type="text/css"><!--
body { background: #FFFFFF; }
a:link { color: #ff0000; }
a:active { color: #0000ff; }
a:visited { color: #a00000; }
i { font-style: oblique; }
body, h1, h2, h4, ul, p, a { font-family: helvetica, arial, sans-serif; font-size: medium; color: black; }
pre { color: #5C5C5C; padding-left: 30px; }
.fixme { color: cyan; }
--></style>
</head>
<body bgcolor="#ffffff" text="#000000" link="#ff0000" vlink="#a00000" alink="#0000ff">
<h1>PostgreSQL i�in S�k�a Sorulan Sorular (SSS)</h1>
<p>Son g�ncelleme : 15 Kas�m 2004 Pazartesi - 15:03:23</p>
<p>Current maintainer: Bruce Momjian
(<a href="mailto:pgman@candle.pha.pa.us">pgman@candle.pha.pa.us</a>)<br></p>
<p>�evirenler : Devrim G�nd�z (<a href="mailto:devrim@tdmsoft.com">devrim@tdmsoft.com</a>)<br>Nicolai Tufar
(<a href="mailto:ntufar@tdmsoft.com">ntufar@tdmsoft.com</a>)<BR>Volkan YAZICI (<a href="mailto:volkany@phreaker.net">volkany@phreaker.net</a>)</p>
<p>Bu belgenin en g�ncel hali, <a href="http://www.postgresql.org/docs/faqs/FAQ_turkish.html">http://www.PostgreSQL.org/docs/faqs/FAQ_turkish.html</a>
ve <a href="http://www.gunduz.org/seminer/pg/FAQ_turkish.html">http://www.gunduz.org/seminer/pg/FAQ_turkish.html</a>
adreslerinde g�r�lebilir.</p>
<p>Platforma �zel sorular�n�z, <a href="http://www.postgresql.org/docs/index.html">http://www.PostgreSQL.org/docs/index.html</a> adresinde yan�tlan�r.</p>
<hr>
<h2 align="center">Genel Sorular</h2>
<a href="#1.1">1.1</a>) PostgreSQL nedir? Nas�l okunur?<br>
<a href="#1.2">1.2</a>) PostgreSQL'in haklar� nedir?<br>
<a href="#1.3">1.3</a>) PostgreSQL, hangi Unix platformlar�nda �al���r?<br>
<a href="#1.4">1.4</a>) Hangi Unix olmayan uyarlamalar� bulunmaktad�r?<br>
<a href="#1.5">1.5</a>) PostgreSQL'i nereden indirebilirim?<br>
<a href="#1.6">1.6</a>) Deste�i nereden alabilirim?<br>
<a href="#1.7">1.7</a>) En son s�r�m� nedir?<br>
<a href="#1.8">1.8</a>) Hangi belgelere ula�abilirim?<br>
<a href="#1.9">1.9</a>) Bilinen hatalar ya da eksik �zelliklere nereden ulasabilirim?<br>
<a href="#1.10">1.10</a>) Nas�l <small>SQL</small> ��renebilirim?<br>
<a href="#1.11">1.11</a>) PostgreSQL 2000 y�l�na uyumlu mudur?<br>
<a href="#1.12">1.12</a>) Geli�tirme tak�m�na nas�l kat�labilirim??<br>
<a href="#1.13">1.13</a>) Bir hata raporunu nas�l g�nderebilirim?<br>
<a href="#1.14">1.14</a>) PostgreSQL, di�er <small>VTYS(DBMS)</small> lerle nas�l
kar��la�t�r�labilir?<br>
<a href="#1.15">1.15</a>) PostgreSQL'e maddi a��dan nas�l destek olabilirim?<br>
<h2 align="center">Kullan�c�/istemci Sorular�</h2>
<a href="#2.1">2.1</a>) PostgreSQL i�in <i>ODBC</i> s�r�c�leri var m�?<br>
<a href="#2.2">2.2</a>) PostgreSQL'i web sayfalar�nda kullanabilmek i�in
hangi ara�lar bulunmaktad�r?<br>
<a href="#2.3">2.3</a>) PostgreSQL'in grafik kullan�c� arabirimi var m�d�r?<br>
<a href="#2.4">2.4</a>) PostgreSQL ile ileti�imi kurabilmek i�in
hangi dilleri kullanabilirim? <br>
<h2 align="center">Y�netimsel Sorular</h2>
<a href="#3.1">3.1</a>) PostgreSQL'i <code>/usr/local/pgsql</code> dizininden
ba�ka dizinlere nas�l kurabilirim?<br>
<a href="#3.2">3.2</a>) <i>Postmaster</i>'� ba�latt���mda <code>Bad System Call</code>
ya da <code>core dumped</code> mesaj� al�yorum. Neden?<br>
<a href="#3.3">3.3</a>) <i>Postmaster</i>'� ba�latt���mda, <code>IpcMemoryCreate</code>
hatas� al�yorum. Neden?<br>
<a href="#3.4">3.4</a>) <i>Postmaster</i>'�, ba�latt���mda, <code>IpcSemaphoreCreate</code>
hatas� al�yorum. Neden?<br>
<a href="#3.5">3.5</a>) Di�er bilgisayarlar�n benim PostgreSQL veritaban�
sunucuma ba�lant�lar�n� nas�l kontrol edebilirim?<br>
<a href="#3.6">3.6</a>) Veritaban� motorunu daha iyi ba�ar�m icin nas�l ayarlayabilirim?<br>
<a href="#3.7">3.7</a>) Hangi hata ay�klama �zellikleri bulunmaktad�r?<br>
<a href="#3.8">3.8</a>) Ba�lanmaya �al���rken, neden "<code>Sorry, too many clients</code>"
hatas�n� al�yorum. Neden?<br>
<a href="#3.9">3.9</a>) <code>pgsql_tmp</code>dizinin i�indeki dosyalar nelerdir?<br>
<a href="#3.10">3.10</a>) PostgreSQL s�r�mlerini y�kseltmek i�in neden bir
<code>dump/reload</code> i�lemi ger�ekle�tirmek zorunday�m?<br>
<a href="#3.11">3.11</a>) Nas�l bir donan�m kullanmal�y�m?br>
<h2 align="center">��letimsel Sorular</h2>
<a href="#4.1">4.1</a>) <i>Binary cursor</i> ve <i>normal cursor</i> aras�ndaki fark ned�r?<br>
<a href="#4.2">4.2</a>) Sorgunun sadece ilk birka� sat�r�n� nas�l
<code>SELECT</code> edebilirim?<br>
<a href="#4.3">4.3</a>) <i>psql</i>'in i�inde g�rd�g�m tablolar�n ya da di�er
�eylerin listesini nas�l alabilirim?<br>
<a href="#4.4">4.4</a>) Bir tablodan bir kolonu nas�l kald�rabilirim?<br>
<a href="#4.5">4.5</a>) Bir sat�r, tablo ve veritaban� i�in en fazla b�y�kl�k nedir?<br>
<a href="#4.6">4.6</a>) Tipik bir metin dosyas�ndaki veriyi saklamak i�in ne
kadar disk alan� gereklidir?<br>
<a href="#4.7">4.7</a>) Veritaban�nda hangi tablo ya da <i>index</i>'lerin
tan�mland���n� nas�l g�rebilirim?<br>
<a href="#4.8">4.8</a>) Sorgular�m cok yava�, ya da <i>index</i>'lerimi kullanm�yorlar. Neden?<br>
<a href="#4.9">4.9</a>) <i>Query-optimizer</i>'�n sorgular�m� nas�l de�erlendirdi�ini,
i�leme soktu�unu nas�l g�rebilirim?<br>
<a href="#4.10">4.10</a>) <i>R-tree index</i> nedir?<br>
<a href="#4.11">4.11</a>) <i>Genetic Query Optimizer</i> nedir?<br>
<a href="#4.12">4.12</a>) D�zenli ifade (<i>Regular Expression</i>) aramalar�n�
ve b�y�k/k���k harfe duyars�z aramalar� nas�l yapabilirim? Bu b�y�k/k���k harfe duyarl�
aramalar i�in <i>index</i>'i nas�l kullanabilirim?<br>
<a href="#4.13">4.13</a>) Bir sorguda, bir alan�n <code>NULL</code> oldu�unu nas�l
ortaya ��karabilirim?<br>
<a href="#4.14">4.14</a>) �esitli karakter tipleri aras�ndaki farklar nelerdir?<br>
<a href="#4.15.1">4.15.1</a>) Nas�l <code>serial</code>/otomatik artan
(<i>auto-incrementing</i>) bir alan yaratabilirim?<br>
<a href="#4.15.2">4.15.2</a>) <code>Serial</code> giri�inin de�erini nas�l alabilirim?<br>
<a href="#4.15.3">4.15.3</a>) <code>currval()</code> ve <code>nextval()</code>
di�er kullan�c�lara sorun yaratmaz m�?<br>
<a href="#4.15.4">4.15.4</a>) Neden sequence say�lar�n <i>transaction</i>
i�leminin iptalinden sonra yeniden kullan�l�yor? Neden <code>sequence/SERIAL</code>
kolonumdaki say�larda atlamalar oluyor?<br>
<a href="#4.16">4.16</a>) <code>OID</code> nedir? <code>TID</code> nedir?<br>
<a href="#4.17">4.17</a>) PostgreSQL' de kullan�lan baz� terimlerin anlamlar� nelerdir?<br>
<a href="#4.18">4.18</a>) Neden "<code>ERROR: Memory exhausted in AllocSetAlloc()</code>"
hatas�n� al�yorum?<br>
<a href="#4.19">4.19</a>) Hangi PostgreSQL s�r�m�n� �al�st�rd���m� nas�l g�rebilirim?<br>
<a href="#4.20">4.20</a>) Neden <i>large-object</i> i�lemlerim, "<code>invalid large
obj descriptor</code>" hatas�n� veriyor?<br>
<a href="#4.21">4.21</a>) �u andaki zaman� �ntan�ml� de�er olarak kabul
eden kolonu nas�l yarat�r�m?<br>
<a href="#4.22">4.22</a>) Neden <code>IN</code> kullanan <i>subquery</i>'lerim �ok yava�?<br>
<a href="#4.23">4.23</a>) <i>Outer join</i> i�lemini nas�l yapabilirim?<br>
<a href="#4.24">4.24</a>) Ayn� anda birden fazla veritaban�nda nas�l i�lem yapabilirim?<br>
<a href="#4.25">4.25</a>) Bir fonksiyondan nas�l �oklu sat�r ya da kolon d�nd�rebilirim?<br>
<a href="#4.26">4.26</a>) Neden Pl/PgSQL fonksiyonlar� i�inden g�venli
bir �ekilde tablo yaratma/kald�rma i�lemlerini yapam�yoruz?<br>
<a href="#4.27">4.27</a>) Hangi �ifreleme se�enekleri bulunmaktad�r?<br>
<h2 align="center">PostgreSQL �zelliklerini Geni�letmek</h2>
<a href="#5.1">5.1</a>) Kullan�c�-tan�ml� bir fonksiyon yazd�m. <i>psql</i>'de
�al��t�rd���m zaman neden <code>core dump</code> ediyor?<br>
<a href="#5.2">5.2</a>) PostgreSQL'e nas�l yeni veri tipleri/fonksiyonlar ekleyebilirim?<br>
<a href="#5.3">5.3</a>) Bir tuple d�nd�rmek i�in bir C fonksiyonunu nas�l yazar�m?<br>
<a href="#5.4">5.4</a>) Bir kaynak dosyas�nda de�i�iklik yapt�m.
Yeniden derlememe ra�men de�i�iklik ge�erli olmuyor. Neden?<br>
<hr>
<h2 align="center">Genel Sorular</h2>
<h4><a name="1.1">1.1</a>) PostgreSQL nedir? Nas�l okunur?</h4>
<p>PostgreSQL, <i>Post-Gres-Q-L</i>. olarak okunur</p>
<p>PostgreSQL, yeni-nesil <small>VTYS</small> ara�t�rma prototipi olan POSTGRES
veritaban� y�netim sisteminin geli�tirilmesidir. POSTGRES'in zengin veri tiplerini ve
g��l� veri modelini tutarken, <small>SQL</small>'in geli�tirilmi� alt k�mesi
olan PostQuel dilini kullan�r. PostgreSQL �cretsizdir ve kaynak kodu a��k da��t�l�r.</p>
<p>PostgreSQL, PostgreSQL geli�tirme listesine �ye olan bir Internet geli�tirici
tak�m� taraf�ndan geli�tirilir. �u andaki koordinat�r, Marc G. Fournier
(<a href="mailto:scrappy@PostgreSQL.org">scrappy@PostgreSQL.org</a>).
(Bu tak�ma nas�l kat�lacag�n�z� ��renmek i�in <a href="#1.6">1.6</a> numaral� maddeyi
okuyunuz.) Bu tak�m, t�m PostgreSQL geli�iminden sorumludur.</p>
<p>PostgreSQL 1.01 s�r�m�n�n yazarlar� Andrew Yu ve Jolly Chen idi. Bunlar�n d���nda
bir ka� kisi de uyarlama, hata ay�klama ve kodun geli�tirilmesi i�in �al�sm��t�.
PostgreSQL'in t�redi�i orijinal Postgres kodu, lisans, lisans�st� ve akademisyenler
taraf�ndan, Professor Michael Stonebraker (University of California, Berkeley)
koordinat�rl�g�nde yaz�lm��t�r.</p>
<p>Berkley'deki yaz�l�m�n ad� Postgres idi. <small>SQL</small> uyumlulu�u
1995'te eklenince, ad� Postgres 95 oldu. 1996 y�l�n�n sonlar�nda ad�
PostgreSQL olarak de�i�tirildi.</p>
<h4><a name="1.2">1.2</a>) PostgreSQL'in haklar� nedir?</h4>
<p>PostgreSQL Data Base Management System</p>
<P>Portions Copyright (c) 1996-2006, PostgreSQL Global Development Group
Portions Copyright (c) 1994-6 Regents of the University of California</P>
<p>Permission to use, copy, modify, and distribute this software
and its documentation for any purpose, without fee, and without a
written agreement is hereby granted, provided that the above
copyright notice and this paragraph and the following two
paragraphs appear in all copies.</p>
<p>IN NO EVENT SHALL THE UNIVERSITY OF CALIFORNIA BE LIABLE TO ANY
PARTY FOR DIRECT, INDIRECT, SPECIAL, INCIDENTAL, OR CONSEQUENTIAL
DAMAGES, INCLUDING LOST PROFITS, ARISING OUT OF THE USE OF THIS
SOFTWARE AND ITS DOCUMENTATION, EVEN IF THE UNIVERSITY OF
CALIFORNIA HAS BEEN ADVISED OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE.</p>
<p>THE UNIVERSITY OF CALIFORNIA SPECIFICALLY DISCLAIMS ANY
WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE IMPLIED WARRANTIES
OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE. THE
SOFTWARE PROVIDED HEREUNDER IS ON AN "AS IS" BASIS, AND THE
UNIVERSITY OF CALIFORNIA HAS NO OBLIGATIONS TO PROVIDE MAINTENANCE,
SUPPORT, UPDATES, ENHANCEMENTS, OR MODIFICATIONS.</p>
<p>�stteki metin klasik a��k-kod lisans� olan BSD lisans�d�r. Kaynak kodun nas�l
kullan�labilece�ine dair s�n�rlamalar� yoktur. Bu lisans� seviyoruz. De�i�tirme
niyetimiz bulunmamaktad�r.</p>
<h4><a name="1.3">1.3</a>) PostgreSQL, hangi Unix platforlar�nda �al���r?</h4>
<p>Genel olarak, modern bir Unix-uyumlu platform PostgreSQL'i �al��t�racakt�r.
Ayr�nt�l� bilgi i�in kurulum belgelerine bakabilirsiniz.</p>
<h4><a name="1.4">1.4</a>) Hangi Unix olmayan uyarlamalar� bulunmaktad�r?</h4>
<P>PostgreSQL 8.0 s�r�m� ile , PostgreSQL art�k Win2000, WinXP ve Win2003 gibi Microsoft
Windows NT tabanl� i�letim sistemlerinde do�al olarak �al��maya ba�lam��t�r. Paketlenmi� bir
kurulum program�, <a href="http://pgfoundry.org/projects/pginstaller">http://pgfoundry.org/projects/pginstaller</a>. adresinden
indirilebilir.</P>
<p>Ayr�ca, http://forge.novell.com adresinde Novell Netware 6 portu bulunmaktad�r.</p>
<h4><a name="1.5">1.5</a>) PostgreSQL'i nereden indirebilirim?</h4>
<p>PostgreSQL i�in ana anonim ftp sitesi <i><a href="ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub">ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub</a></i>
adresidir. Yans�lar i�in, ana web sayfam�za bakabilirsiniz.</p>
<h4><a name="1.6">1.6</a>) Nereden destek alabilirim?</h4>
<p>Ana e-posta listesi : pgsql-general@PostgreSQL.org. PostgreSQL konusundaki tart��malara
a��kt�r. �ye olmak i�in, a�a��daki sat�rlar� e-postan�z�n <i>body</i> k�sm�na
(konu k�sm�na de�il) yaz�p, pgsql-general-request@PostgreSQL.org adresine g�nderin:</p>
<pre>subscribe<br>end</pre>
<p>Ayn� zamanda, bir <i>digest</i> listesi bulunmaktad�r. Bu listeye �ye olmak i�in,
pgsql-general-digest-request@PostgreSQL.org adresine, body k�sm�nda</p>
<pre>subscribe<br>end</pre>
<p>yazan bir e-posta atman�z yeterli olacakt�r.</p>
<p><i>Digest</i> postalar, ana liste 30k civar�nda e-postaya ula�t���nda
�yelere g�nderilmektedir.</p>
<p><i>Bug</i>'lar i�in bir e-posta listesi bulunmaktad�r. Bu listeye �ye olmak i�in,
pgsql-bugs-request@PostgreSQL.org adresine, <i>body</i> k�sm�nda</p>
<pre>subscribe<br>end</pre>
<p>yazan bir e-posta atman�z yeterli olacakt�r.</p>
<p>Ayn� zamanda, geli�tiriciler i�in tart��ma listesi bulunmaktad�r. Bu listeye
�ye olmak i�in, pgsql-hackers-request@PostgreSQL.org adresine, body k�sm�nda</p>
<pre>subscribe<br>end</pre>
<p>yazan bir e-posta atman�z yeterli olacakt�r.</p>
<p>Bunun d���ndaki e-posta listelerine ve PostgreSQL hakk�nda bilgiye, PostgreSQL WWW
ana sayfas�ndan ulasabilirsiniz: <i><a href="http://www.PostgreSQL.org">http://www.PostgreSQL.org</a></i></p>
<p>Ayn� zamanda, EFNet �zerinde, <code>#PostgreSQL</code> adl� bir IRC kanal�
bulunmaktad�r. Bunun i�in, <code>irc -c '#PostgreSQL' "$USER" irc.phoenix.net</code>
Unix komutunu kullanabilirsiniz.</p>
<p>Ticari destek veren firmalar�n listesine</p>
<p><i><a href="http://www.postgresql.org/users-lounge/commercial-support.html">http://www.postgresql.org/users-lounge/commercial-support.html</a></i></p>
<p>adresinden ula�bilirsiniz.</p>
<h4><a name="1.7">1.7</a>) En son s�r�m nedir?</h4>
<p>PostgreSQL'in son s�r�m� 7.4.6'd�r.</p>
<p>Her 6-8 ayda <i>ana s�r�m</i> ��kar�lmas� planlanmaktad�r.</p>
<h4><a name="1.8">1.8</a>) Hangi belgelere ula�abilirim?</h4>
<p>Da��t�m�n i�inde, kitap��klar, kitap��k sayfalar� ve baz� k���k �rnekler verilmektedir.
<code>/doc</code> dizinine bak�n�z. Ayr�ca, bu el kitap��klar�n� online olarak
<i><a href="http://www.PostgreSQL.org/docs/">http://www.PostgreSQL.org/docs/</a></i> adresinden inceleyebilirsiniz.</p>
<p><i><a href="http://www.PostgreSQL.org/docs/awbook.html">http://www.PostgreSQL.org/docs/awbook.html</a></i>
ve <i><a href="http://www.commandprompt.com/ppbook">http://www.commandprompt.com/ppbook</a></i>
adreslerinde PostgreSQL kitaplar� bulunmaktad�r. PostgreSQL kitablar�n�n listesine,
<i><a href="http://www.ca.PostgreSQL.org/books/">http://www.ca.PostgreSQL.org/books/</a></i> adresinden ula�aiblirsiniz.
Ayr�ca, PostgreSQL konusundaki teknik makalelere de
<i><a href="http://techdocs.PostgreSQL.org/">http://techdocs.PostgreSQL.org/</a></i> adresinden ula�abilirsiniz.</p>
<p>psql'in, \d ile baslayan veri tipler, operatorler, fonksiyonlar,
<i>aggregate</i>'ler, vb. ile ilgili g�zel komutlar� vard�r.</p>
<p>Web sitemiz daha fazla belgeyi i�ermektedir.</p>
<h4><a name="1.9">1.9</a>) Bilinen hatalar ya da eksik
�zelliklere nereden ula�abilirim?</h4>
<p>PostgreSQL SQL-92 uyumlulu�u i�indedir, standartlardan fazla da �zellikleri
bulunmaktad�r. Bilinen hatalar, eksik �zellikler ve gelecek ile ilgili planlar i�in
TODO listesine bak�n�z.</p>
<h4><a name="1.10">1.10</a>) Nas�l <small>SQL</small> ��renebilirim?</h4>
<p><i><a href="http:/www.PostgreSQL.org/docs/awbook.html">http:/www.PostgreSQL.org/docs/awbook.html</a></i>
adresindeki kitap SQL �gretecektir.
<i><a href="http://www.commandprompt.com/ppbook">http://www.commandprompt.com/ppbook</a></i>
adresinde de bir baska PostgreSQL kitab� bulunmaktad�r.</p>
<p><i><a href="http://www.intermedia.net/support/sql/sqltut.shtm">http://www.intermedia.net/support/sql/sqltut.shtm</a></i>,
<i><a href="http://ourworld.compuserve.com/homepages/graeme_birchall/HTM_COOK.HTM">http://ourworld.compuserve.com/homepages/graeme_birchall/HTM_COOK.HTM</a></i>
<i><a href="http://sqlcourse.com">http://sqlcourse.com</a></i>
ve <i><a href="http://sqlcourse2.com">http://sqlcourse2.com</a></i>
adreslerinde de g�zel belgeler bulunmaktad�r.</p>
<p>Bir ba�kas� da, <i><a href="http://members.tripod.com/er4ebus/sql/index.htm">http://members.tripod.com/er4ebus/sql/index.htm</a></i>
adresinde bulunan "<i>Teach Yourself SQL in 21 Days, Second Edition</i>" kitab�d�r.</p>
<p>Baz� kullan�c�lar�m�z da �u kitab� �nermektedirler: "<i>The Practical SQL Handbook,
Bowman, Judith S., et al.,Addison-Wesley</i>". Baz�lar� ise "<i>The Complete
Reference SQL, Groff et al., McGraw-Hill</i>" kitab�n� �nermektedirler.</p>
<h4><a name="1.11">1.11</a>) PostgreSQL 2000 y�l�na uyumlu mudur?</h4>
<p>Evet.</p>
<h4><a name="1.12">1.12</a>) Geli�tirme tak�m�na nas�l kat�labilirim?</h4>
<p>�ncelikle, en son kaynak kodunu indirin ve web sitemizdeki ya da da��t�m�n i�indeki
PostgreSQL Developer belgesini okuyun. Ard�ndan, pgsql-hackers ve pgsql-patches
listelerine �ye olun. ���nc� olarak da, pgsql-pacthes listesine y�ksek kalitede
yamalar g�nderin.</p>
<p>PostgreSQL CVS ar�ivine eri�im izni olan, 10 kadar geli�tirici bulunmaktad�r.
Hepsi defalarca, di�er ki�ilerin yapt���ndan �ok daha y�ksek-kaliteli yamalar
g�ndermi�lerdir. Ayr�ca biz de bu geli�tiricilerin ekledikleri yamalar�n y�ksek
kalitede oldu�una g�veniyoruz.</p>
<h4><a name="1.13">1.13</a>) Bir hata raporunu nas�l g�nderebilirim?</h4>
<p>PostgreSQL BugTool sayfas�na gidiniz. O sayfada bir <i>bug</i> bildirmek
i�in neleri yapman�z gerekti�i anlat�lm��t�r.</p>
<p>Ayr�ca, <i><a href="ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub">ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub</a></i>
ftp adresimizde, yeni bir PostgreSQL s�r�m� ya da yamas� olup olmad���ni kontrol ediniz.</p>
<h4><a name="1.14">1.14</a>) PostgreSQL, diger DBMS'lerle nas�l kar��last�r�labilir?</h4>
<p>Bir yaz�l�m�n g�c�n� �l�mek i�in �e�itli yollar vard�r: Yaz�l�m�n �zellikleri,
ba�ar�m�, g�venilirli�i, deste�i ve �creti.</p>
<p>�zellikler:</p>
<p>PostgreSQL mevcut b�y�k ticari veritabanlar�n�n, <i>transaction</i>,
<i>subselect</i>, <i>trigger</i>, <i>view</i>, <i>foreign key referential integrity</i>
ve <i>sophisticated locking</i> gibi (<i>user-defined types</i>), <i>rules</i>,
<i>inheritance</i> ve <i>lock</i> cak��malar�n� d���rmek i�in <i>multi-version</i>
uyumluluk �zellikleri bulunmaktad�r.</p>
<p>Performans (Ba�ar�m):</p>
<p>PostgreSQL, di�er ticari ve a��k kaynak kodlu veritabanlar�yla yak�n ba�ar�m� sa�lar.
Baz� a��lardan daha h�zl�d�r, di�er a��lardan da yava�t�r. MySQL ya da daha zay�f
veritabanlar� ile kar��la�t�r�ld���nda, <code>INSERT/UPDATE</code> i�lemlerinde,
<i>transaction</i> bazl� �al�st���m�z i�in daha yava��z. MySQL, yukar�daki "�zellikler"
k�sm�nda belirtilenlerden hi� birine sahip de�ildir. Biz, ba�ar�m�m�z� her s�r�mde
artt�rsak da, esneklik ve geli�mi� �zellikler i�in yap�lanm�� durumday�z.
PostgreSQL'i MySQL ile kar��la�t�ran �u web sitesine bakabilirsiniz:
<i><a href="http://openacs.org/why-not-mysql.html">http://openacs.org/why-not-mysql.html</a></i></p>
<p>G�venilirlik:</p>
<p><i>DBMS</i>'lerin g�venilir olmas� gerketi�i, yoksa de�erleri olmayaca��n� d���n�yoruz.
�ok iyi test edilmi�, dengeli �al�san minimum say�da hata i�eren kod sunmaya �al���yoruz.
Her bir s�r�m en az 1 ayl�k beta testlerinden ge�irilmektedir. S�r�m ge�mi�ine bakarsan�z,
�retime haz�r, dengeli ve kararl� kodlar sundu�umuzu g�rebilirsiniz. Bu alanda, di�er
veritaban� yaz�l�mlar�na �st�nl���m�z oldu�una inanmaktay�z.</p>
<p>Destek:</p>
<p>E-posta listemiz, olu�an herhangi bir sorunu ��zebilecek b�y�k say�da kullan�c�
ve geli�tirici grubunu i�erir. Sorununuz i�in, en az bir ticari veritaban� kadar
rahat ��z�m bulabilirsiniz. Gelistiricilere, kullan�c� grubuna, belgelere ve
kaynak koda direk olarak eri�ebilme, PostgreSQL deste�ini, di�er <i>DBMS</i>'lere
g�re daha �nemli k�lar. Gereksinimi olanlara, ticari destek verilebilir.
(Destek i�in 1.6 b�l�m�ne bak�n�z.)</p>
<p>Fiyat:</p>
<p>Ticari ve ticari olmayan t�m kullan�mlar�n�z i�in PostgreSQL �cretsizdir. Kodumuzu,
yukar�da belirtilen BSD-stili lisanstaki s�n�rlamalar hari�, �r�n�n�z�n i�ine
ekleyebilirsiniz.</p>
<h4><a name="1.15">1.15</a>) PostgreSQL'e maddi a��dan nas�l destek olabilirim?</h4>
<p>PostgreSQL, 1996 y�l�ndan beri 1. s�n�f altyap�ya sahiptir. Bunun i�in, y�llar
boyu �al���p bu altyap�y� olu�turup y�neten Marc Fournier'e te�ekk�rler.</p>
<p>Bir a��k kaynak kodlu proje i�in, kaliteli altyap� �ok �nemlidir. Bu altyap�,
projenin kesilmesini �nler ve projenin ilerlemesini h�zland�r�r.</p>
<p>Tabii ki bu altyap� ucuz de�ildir. ��lerin y�r�mesi i�in �e�itli y�l�k ve anl�k
harcamalar�m�z olmaktad�r. E�er siz ya da �irketinizin bu �abam�za ba���ta
bulunabilecek paras� varsa, l�tfen
<i><a href="http://store.pgsql.com/">http://store.pgsql.com/</a></i>
adresine gidiniz ve ba���ta, hibede bulununuz.</p>
<p>Web sayfas�n�n 'PostgreSQL Inc.' den bahsetmesine ra�men, "katk�da bulunanlar"
(<i>contributors</i>) maddesi sadece PostgreSQL projesini desteklemek i�indir ve
belirli bir �irketin para kayna�� de�ildir. isterseniz, ba�lant� adresine bir
�ek g�nderebilirsiniz.</p>
<hr>
<h2 align="center">Kullan�c�/�stemci Sorular�</h2>
<h4><a name="2.1">2.1</a>) PostgreSQL icin ODBC s�r�c�leri var m�?</h4>
<p>iki tane ODBC s�r�c�s� bulunmaktad�r: PsqlODBC ve OpenLink ODBC.</p>
<p>PsqlODBC'i http://gborg.postgresql.org/project/psqlodbc/projdisplay.php adresinden
indirebilirsiniz.</p>
<p>OpenLink ODBC http://www.openlinksw.com adresinden al�nabilir.Bu s�r�c�,
kendi standart ODBC istemci yaz�l�m� ile �al�st���ndan, destekledikleri
her platformda (Win, Mac, Unix, VMS) PostgreSQL ODBC bulunmalidir.</p>
<p>�cretsiz s�r�m� olmakla beraber, ticari kalitede destek almak isteyenlere satmak isteyeceklerdir.
Sorular�n�z� l�tfen postgres95@openlink.co.uk adresine g�nderiniz.</p>
<h4><a name="2.2">2.2</a>) PostgreSQL'i web sayfalar�nda kullanabilmek i�in hangi
ara�lar bulunmaktad�r?</h4>
<p><i><a href="http://www.webreview.com/">http://www.webreview.com/</a></i> adresinde,
arka planda veritaban� �al�st�ran Web sayfalar� i�in giri� seviyesinde bilgi bulunmaktad�r.</p>
<p>Web ile b�t�nle�me i�in, PHP (<i><a href="http://www.php.net/"></a></i>)
m�kemmel bir arabirim sunar.</p>
<p>Karma��k sorunlar i�in, �o�u kisi Perl arabirimini ve CGI.pm ya da mod_perl kullan�r.</p>
<h4><a name="2.3">2.3</a>) PostgreSQL'in grafik kullan�c� arabirimi var m�d�r?</h4>
<p>�e�itli grafik arabirimlerimiz bulunmaktad�r. Bunlar�n aras�nda,
PgAccess (<i><a href="http://www.pgaccess.org/">http://www.pgaccess.org/</a></i>),
PgAdmin II (<i><a href="http://www.pgadmin.org/">http://www.pgadmin.org/</a></i>, sadece Win32 i�in),
RHDB Admin (<i><a href="http://sources.redhat.com/rhdb/">http://sources.redhat.com/rhdb/</a></i>)
ve Rekall (<i><a href="http://www.thekompany.com/products/rekall/">http://www.thekompany.com/products/rekall/</a></i>)
bulunmaktad�r. Ayr�ca, PostgreSQL i�in web tabanl� bir arabirim olan
PHPPgAdmin (<i><a href="http://phppgadmin.sourceforge.net/">http://phppgadmin.sourceforge.net/</a></i>) bulunmaktad�r.</p>
<p>Daha ayr�nt�l� liste i�in
<i><a href="http://techdocs.postgresql.org/guides/GUITools">http://techdocs.postgresql.org/guides/GUITools</a></i>
adresine bakabilirsiniz.</p>
<h4><a name="2.4">2.4</a>) PostgreSQL ile ileti�imi kurabilmek i�in hangi dilleri kullanabilirim?</h4>
<ul><li>C (libpq)</li>
<li>Embedded C (ecpg)</li>
<li>Java (jdbc)</li>
<li>Python (PyGreSQL)</li>
<li>TCL (libpgtcl)</li></ul>
<p>Di�erleri i�in, http://gborg.postgresql.org adresindeki Drivers/Interfaces b�l�m�ne
bakabilirsiniz.</p>
<hr>
<h2 align="center">Y�netimsel Sorular</h2>
<h4><a name="3.1">3.1</a>) PostgreSQL'i, <code>/usr/local/pgsql</code> dizininden
ba�ka dizinlere nas�l kurabilirim?</h4>
<p><i>configure</i> beti�ini �al�st�r�rken, <code>--prefix</code> se�ene�ini veriniz.</p>
<h4><a name="3.2">3.2</a>) postmaster'i baslatt�g�mda, a Bad System Call ya da core dumped mesaj� al�yorum. Neden?</h4>
<p>Bunun bir�ok nedeni olabilir. Ancak ilk kontrol edilmesi gereken sey, �ekirdeginize
System V uzant�lar�n�n kurulu olup olmad�g�n� kontrol etmek olabilir. PostgreSQL
shared memory ve semaphores i�in �ekirdek destegine gereksinim duyar.</p>
<h4><a name="3.3">3.3</a>) postmaster'i ba�latt���mda, <code>�pcMemoryCreate</code>
hatas� al�yorum. Neden?</h4>
<p>Ya �ekirde�inizde <i>shared memory</i> deste�iniz d�zg�nce yap�land�r�lmam��t�r,
ya da �ekirde�inizdeki mevcut <i>shared memory</i> miktar�n� b�y�tmeniz gerekecektir.
Gereksinim duyaca��n�z miktar, mimarinize ve postmaster i�in ayarlad�g�n�z tampon
ile <i>backend</i> i�lemi say�s�na ba�l�d�r. T�m sistemler i�in, tamponlar ve
i�lemlerde �ntan�ml� say�larla, ~ 1MB kadar yere gereksinmeniz olacakt�r.
<i><a href="http://www.postgresql.com/docs/7.3/interactive/admin.html">PostgreSQL
7.3.2 Sistem Y�neticileri Rehberi</a></i>'ne, <i>shared memory</i> ve <i>semaphorelar</i>
hakk�ndaki ayr�nt�l� bilgi i�in bakabilirsiniz.</p>
<h4><a name="3.3">3.4</a>) postmaster'� ba�latt���mda,
<code>�pcSemaphoreCreate</code> hatas� al�yorum. Neden?</h4>
<p>E�er hata, "<code>�pcSemaphoreCreate: semget failed (No space left on device)</code>"
ise, �ekirde�iniz yeterli <i>semaphore</i> ile yap�land�r�lmam�� demektir. Postgres, her
bir potansiyel <i>backend</i> i�in bir <i>semaphore</i> gereksinimi duyar. Ge�ici
bir ��z�m, postmaster� <i>backend</i> i�lemleri i�in daha az miktarda s�n�rla
ba�latmak olabilir. <code>-N</code>'i varsay�lan de�er olan 32'den k���k bir
de�erle ba�lat�n�z. Daha kal�c� bir ��z�m, �ekirde�inizin <code>SEMMNS</code> ve
<code>SEMMNI</code> parametrelerini y�kseltmek olacakt�r.</p>
<p>�al��mayan <i>semaphore</i>'lar a��r veritaban� i�lemlerinde ��kme yaratabilirler.</p>
<p>E�er hata mesaj�n�z ba�ka bir �ey ise, �ekirde�inizde <i>semaphore</i> deste�ini
yap�land�rmam�� olabilirsiniz. <i>Shared memory</i> ve <i>semaphore</i>'lar hakk�ndaki
daha ayr�nt�l� bilgi i�in
<i><a href="http://www.postgresql.com/docs/7.3/interactive/admin.html">PostgreSQL
7.3.2 Sistem Y�neticileri Rehberi</a></i>'ne bakabilirsiniz.</p>
<h4><a name="3.5">3.5</a>) Diger bilgisayarlar�n benim PostgreSQL veritaban�
sunucuma ba�lant�lar�n� nas�l kontrol edebilirim?</h4>
<p>�n tan�ml� olarak, PostgreSQL sadece yerel makineden <i>Unix domain sockets</i>
kullanarak ba�lan�lmas�na izin verir. Diger makineler, postmaster'a <code>-i</code>
etiketini ge�irmezseniz ve <code>$PGDATA/pg_hba.conf</code> dosyas�n� d�zenleyerek
<i>host-based authentication</i>'a olanak vermezseniz, ba�lant� yapamayacaklard�r.</p>
<h4><a name="3.6">3.6</a>) Veritabani motorunu daha iyi
ba�ar�m i�in nas�l ayarlayabilirim?</h4>
<p><i>Index</i>'ler sorgular� h�zland�rabilir. <code>EXPLAIN</code> komutu,
PostgreSQL'in sorgunuzu nas�l yorumlad���n� ve hangi <i>index</i>'leri kulland���n�
g�rmenize izin verir.</p>
<p>E�er cok fazla <code>INSERT</code> i�lemi yap�yorsan�z, bunlar� b�y�k bir
toplu i�lem dosyas�kullan�p <code>COPY</code> komutu ile veritaban�na girmeyi
deneyiniz. Bu, tekil <code>INSERT</code>'lerden daha h�zl�d�r. �kinci olarak,
<code>BEGIN WORK/COMMIT</code> <i>transaction</i> blo�u i�inde olmayan ifadeler kendi
<i>transaction</i>'lar�ndaym�� gibi d���n�l�r. �oklu ifadeleri tek bir
<i>transaction</i> blo�u i�inde yapabilirsiniz. Bu, <i>transaction overhead</i>'ini
d���recektir. Tek bir <i>transaction</i> blo�u i�inde birden �ok ifadeyi �al��t�rmay�
deneyebilirsiniz. Bu da ayn� �ekilde, <i>transaction overhead</i>'ini d���r�r.</p>
<p>�e�itli ayarlama se�enekleri mevcuttur. <code>fsync()</code> i�lemini, postmaster'�
<code>-o -F</code> se�ene�i ile ba�latarak devre d��� b�rakabilirsiniz. Bu i�lem,
<code>fsync()</code>'lerin her <i>transactiondan</i> sonra diski <i>flush</i> etmesini
engelleyecektir.</p>
<p>Ayn� zamanda, postmaster'i <code>-B</code> se�ene�i ile ba�lat�p, <i>backend</i>
i�lemleri taraf�ndan kullan�lan <i>shared memory buffers</i> say�lar�n� artt�rabilirsiniz.
E�er bu parametreyi �ok y�ksek tutarsan�z, �ekirde�inizin <i>shared memory</i>
b�lgesindeki limiti a�ma olas�l���n�z y�z�nden postmaster ba�layamayabilir. Her bir
tampon (<i>buffer</i>) 8K'd�r. �ntan�ml� say� ise 64 tampondur.</p>
<p>Ayn� �ekilde, backend'in <code>-S</code> se�ene�ini ge�ici s�ralamalar i�in
<i>backend</i> s�re�leri taraf�ndan kullan�lacak haf�zay� artt�rmak amac�yla
kullanabilirsiniz. <code>-S</code> se�ene�i kilobayt cinsinden de�er al�r ve �n
tan�ml� de�eri 512'dir (512 K)</p>
<p>Tablolardaki veriyi bir <i>index</i>'e e�lemek amac�yla gruplama i�in
<code>CLUSTER</code> komutunu kullanabilirsiniz. Ayr�nt�l� bilgi i�in
<code>CLUSTER</code> komutunun yard�m sayfas�na bakabilirsiniz.</p>
<h4><a name="3.7">3.7</a>) Hangi hata ay�klama �zellikleri bulunmaktad�r?</h4>
<p>PostgreSQL, hata ay�klama amac�yla kullan�labilecek durum bilgisi
rapor eden �e�itli �zeliklere sahiptir.</p>
<p>�ncelikle, <i>configure</i> beti�ini <code>--enable-cassert</code> se�ene�iyle
�al��t�r�rsan�z, bir �ok <code>assert() backend</code> cal��mas�n� g�zlemler ve
beklenmeyen bir durumda program� durdurur.</p>
<p>Postmaster ve postgres �e�itli hata ay�klama se�eneklerine sahiptir. �ncelikle,
postmaster'� ba�latt���n�zda, standart ��kt�y� ve hatalar� bir log dosyas�na
y�nlendirdi�inize emin olun:</p>
<pre>cd /usr/local/pgsql<br>./bin/postmaster >server.log 2>&1 &</pre>
<p>Bu i�lem PostgreSQL ana dizinine <code>server.log</code> dosyas� yerle�tirecektir.
Bu dosya sunucunun ya�ad��� sorunlar ya da hatalar hakk�nda yararl� bilgiler i�erir.
<code>-d</code> se�ene�i, hata ay�klama seviyesini belirten bir rakam ile kullan�l�r.
Y�ksek hata ay�klama seviyelerinin b�y�k log dosyalar� olu�turaca��n� unutmay�n�z.</p>
<p>E�er postmaster �al��m�yorsa, <code>postgres backend</code>'ini komut sat�r�ndan
�al��t�rabilir ve SQL ifadenizi direk olarak yazabilirsiniz. Bu sadece hata ay�klama
amac�yla �nerilir. Burada, noktal� virg�l�n de�il de yeni bir sat�r�n sorguyu
sonland�rd���n� unutmay�n�z. E�er hata ay�klama sembolleri ile derlediyseniz,
ne oldu�unu g�rmek i�in bir hata ay�klay�c� kullanabilirsiniz. <i>backend</i>
postmaster'dan ba�lat�lmad���ndan, e�de�er bir ortamda �al��mamaktad�r ve
<i>locking/backend</i> etkile�im sorunlar� artabilir.</p>
<p>E�er postmaster �al���yorsa, bir pencerede psql'i �al��t�r�n ve psql taraf�ndan
kullan�lan postgres s�recinin s�re� numaras�n� (<code>PID</code>) bulun. Postgres
s�reci ile ili�kilendirmek i�in bir hata ay�klar�c� kullan�n. Sorgular� psql arac�l���
ile �al��t�rabilirsiniz. E�er postgres ba�lang�c�nda hata ay�klamak istiyorsan�z,
<code>PGOPTIONS="-W n"</code> se�ene�ini ayarlayabilir ve psql'i ba�latabilirsiniz.
Bu i�lem, ba�lang�c�n <code>n</code> saniye kadar gecikmesini sa�layacakt�r; b�ylece
hata ay�klay�c�y� s�rece ili�kilendirdikten sonra ba�lang�� s�recinin devam etmesini
sa�layabilirsiniz.</p>
<p>postgres program� hata ay�klama ve ba�ar�m �l��mleri i�in <code>-s</code>,
<code>-A</code> ve <code>-t</code> se�eneklerine sahiptir.</p>
<h4><a name="3.8">3.8</a>) Ba�lanmaya �al���rken, neden "<i>Sorry, too many
clients</i>" hatas�n� al�yorum?</h4>
<p>Postmaster'�n e�zamanl� olarak ba�latabilece�i <i>backend</i> s�re�leri
s�n�rlar�n� artt�rman�z gerekmektedir.</p>
<p>�n tan�ml� de�er 32 s�re�tir. Bunu, postmaster'� uygun <code>-N</code>
de�eri ile ya da <code>postgresql.conf</code> dosyas�n� d�zenleyerek yeniden
ba�latmakla artt�rabilirsiniz.</p>
<p>E�er <code>-N</code> de�erini 32'den b�y�k yapacaksan�z, ayn� zamanda
<code>-B</code> de�erini de de�i�tirmeniz gerekti�ini unutmay�n. <code>-B</code>,
<code>-N</code>'nin en az 2 kat� kadar olmal�d�r; daha iyi ba�ar�m i�in bu say�y� daha
da artt�rmal�s�n�z. Y�ksek say�daki <i>backend</i> s�re�leri i�in, �e�itli �ekirdek
yap�land�rma parametrelerini artt�rman�z gerekecektir. Yap�lmas� gerekenler,
<code>SHMMAX</code>, <code>SEMMNS</code>, <code>SEMMNI</code>, <code>NPROC</code>,
<code>MAXUPRC</code> ve a��labilecek dosyalar�n maksimum say�s� olan <code>NFILE</code>
ve <code>NINODE</code> de�erlerini kar��t�rmakt�r. Bunun nedeni, PostgreSQL'in izin
verilen <i>backend</i> s�re�lerinin say�s� �zerinde bir s�n�r� olmas�d�r. B�ylelikle
sistem kaynaklar�n�n d���na ��k�lmayacakt�r.</p>
<p>PostgreSQL'in 6.5 s�r�m�ne kadar, en fazla <i>backend</i> say�s� 64 idi ve bunu
de�i�tirmek i�in <code>include/storage/sinvaladt.h</code> dosyas� i�indeki
<code>MaxBAckendid</code> sabitini de�i�tirdek sonra yaz�l�m� yeniden
derlemek gerekiyordu.</p>
<h4><a name="3.9">3.9</a>) <code>pgsql_tmp</code> dizinin i�indeki dosyalar nelerdir?</h4>
<p>Sorgu �al�st�r�c� (<i>query executer</i>) taraf�ndan yarat�lan ge�ici dosyalard�r.
�rnegin, bir s�ralama <code>ORDER BY</code> ile yap�lacaksa ve s�ralama
<code>backend</code>'in <code>-s</code> parametresinin izin verdi�inden daha
fazla alana gereksinim duyuyorsa, ekstra veriyi tutmak i�in ge�ici dosyalar yarat�l�r.</p>
<p>Ge�ici dosyalar, e�er s�ralama s�ras�nda <i>backend</i> g��mezse otomatik olarak
silinecektir. E�er �al��an durumda bir <i>backend</i>'iniz yoksa,
<code>pg_tempNNN.NN</code> dosyalar�n� silmeniz g�venlidir.</p>
<h4><a name="3.10">3.10</a>) PostgreSQL s�r�mlerini y�kseltmek i�in neden bir
dump/reload i�lemi ger�ekle�tirmek zorunday�m?</h4>
<p>PostgreSQL tak�m� ara s�r�mlerde sadece k���k de�i�iklikler yapmaktad�r;
bu y�zden 7.2 s�r�m�nden 7.2.1'e y�kseltmek <i>dump/restore</i> i�lemi
gerekmemektedir. Ancak, esas s�r�mlerde (�rnek: 7.2'den 7.3'e) �o�unlukla sistem
tablolar�n�n ve veri dosyalar�n�n i� yap�s� de�i�tirilir. Bu de�i�iklikler �o�unlukla
karma��kt�r; dolay�s�yla veri dosyalar�n�n geriye d�n�k uyumlulu�u i�lemlerini
yapm�yoruz. <i>Dump</i> i�lemi, veriyi genel bi�imde alaca��ndan yeniden y�kleme
esnas�nda veri, yeni i� bi�ime uygun �ekilde yerle�tirilecektir.</p>
<p>Disk bi�iminin de�i�medi�i s�r�mlerde, <code>pg_upgrade</code> beti�i g�ncellemenin
bir <i>dump/restore</i> gerektirmeden yap�lmas�n� sa�layacakt�r. <i>pg_upgrade</i>
beti�inin o s�r�m i�in bulunup bulunmad���n� s�r�m notlar� i�inde bulabilirsiniz.</p>
<h4><a name="3.11">3.11</a>) Nas�l bir donan�m kullanmal�y�m? </h4>
<p> PC donan�m� tamamen uyumlu oldu�u i�in, insanlar t�m PC donan�mlar�n�n ayn� kalitede oldu�unu
d���n�rler. Oysa b�yle de�ildir. ECC RAM, SCSI ve kaliteli anakartlar daha ucuz donan�mlara g�re daha
�ok g�venilirlerdir ve ba�ar�mlar� daha y�ksektir. PostgreSQL hemen hemen t�m donan�mda
�al��abilmektedir, ancak g�venilirlik ve ba�ar�m �nemli ise donan�m se�eneklerini �ok iyi ara�t�rmak
gereklidir. E-posta listelerimi donan�mlarla ilgili sorular ve de ticaret i�in kullan�labilir.</p>
<hr>
<h2 align="center">��letimsel Sorular</h2>
<h4><a name="4.1">4.1</a>) <i>Binary cursor</i> ve <i>normal cursor</i>
aras�ndaki fark nedir?</h4>
<p><code>DECLARE</code> yard�m sayfas�na bak�n�z.</p>
<h4><a name="4.2">4.2</a>) Sorgunun sadece ilk birka� sat�r�n�
nas�l <code>SELECT</code> edebilirim?</h4>
<p><code>FETCH</code> yard�m sayfas�na bak�n�z, ya da <code>SELECT</code> ...
<code>LIMIT</code> ... kullan�n�z.</p>
<p>�lk birka� sat�r� almak isteseniz bile, t�m sorgu de�erlendirilmek durumunda kal�nabilir. ORDER
BY i�eren bir sorgu d���n�n. E�er ORDER BY i�e e�le�en bir index varsa, PostgreSQL istenen ilk birka�
sat�r� i�leyebilir, ya da t�m sorgu istenen sat�rlar �retilene kadar i�lenebilir. </p>
<h4><a name="4.3">4.3</a>) psql'in i�inde g�rd�g�m tablolar�n ya da di�er
�eylerin listesini nas�l alabilirim?</h4>
<p><code>pgsql/src/bin/psql/describe.c</code> i�indeki psql kaynak kodunu
okuyabilirsiniz. Bu kod, psql'in <code>\</code> ile ba�layan komutlar�n�n
��kt�s�n� olusturan SQL komutlar�n� i�erir. Ayn� zamanda, psql'i <code>-E</code>
se�ene�i ile ba�lat�p, verdi�iniz komutlar� �al��t�rmak i�in yapt���
sorgular�n ��kt�lar�n� g�rebilirsiniz.</p>
<h4><a name="4.4">4.4</a>) Bir tablodan bir kolonu nas�l kald�rabilirim?</h4>
<p>Bu �zellik (<code>ALTER TABLE DROP COLUMN</code>) 7.3 s�r�m� ile gelmi�tir.
Eski s�r�mlerde a�a��dakileri uygulamal�s�n�z: </p>
<pre>
BEGIN;
LOCK TABLE old_table;
SELECT ... -- select all columns but the one you want to remove
INTO TABLE new_table
FROM old_table;
DROP TABLE old_table;
ALTER TABLE new_table RENAME TO old_table;
COMMIT;
</pre>
<h4><a name="4.5">4.5</a>) Bir sat�r, tablo ve veritaban� i�in en
fazla b�y�kl�k nedir?</h4>
<p>S�n�rlar:</p>
<p>Veritaban� i�in en fazla b�y�kl�k nedir?<br>S�n�rs�z (32 TB'l�k veritaban� bulunmaktad�r)<br><br>
Bir tablo i�in en fazla b�y�kl�k nedir?<br>32 TB<br><br>
Bir sat�r i�in en fazla b�y�kl�k nedir?<br>1.6 TB<br><br>
Bir alan i�in en fazla b�y�kl�k nedir?<br>1 GB<br><br>
Tabloda en fazla sat�r say�s� ka�t�r?<br>S�n�rs�z<br><br>
Bir tabloda olabilecek en fazla kolon say�s� ka�t�r?<br>Kolon tiplerine ba�l� olarak 250-1600<br><br>
Bir tabloda olabilecek en fazla <i>index</i> say�s� ka�t�r?<br>S�n�rs�z</p>
<p>Tabii ki bunlar asl�nda s�n�rs�z degildir. Burada belirtilen s�n�rlar, fiziksel
s�n�rlar�n haricindeki s�n�rlard�r. Bo� disk alan�, haf�za/takas alan� na ba�l�
s�n�rlamalar vard�r. Ba�ar�m, s�n�r de�erlere yakla�t�k�a, ya da de�erler �ok b�y�k
oldu�unda d��ebilir.</p>
<p>Bir tablo i�in b�y�kl�k s�n�r� olan 32 TB, i�letim sisteminin b�y�k dosya deste�i olup
olmamas�ndan ba��ms�zd�r. B�y�k tablolar, 1 GB'lik dosyalarda sakland��� i�in, dosya
sistemi s�n�rlar�nin bir �nemi yoktur.</p>
<p>Tablo ve kolon say�s� b�y�kl�kleri, �n tan�ml� blok b�y�kl��� 32k ya ��kar�larak
artt�r�labilir.</p>
<h4><a name="4.6">4.6</a>) Tipik bir metin dosyas�ndaki veriyi saklamak i�in ne
kadar disk alan� gereklidir?</h4>
<p>Bir PostgreSQL veritaban�, veriyi "<i>flat</i>" metin dosyas�nda saklamak i�in
gereken alan�n 5 kat fazla disk alan�na gereksinim duyabilir.</p>
<p>Her sat�r�nda bir tamsay� ve metin (<i>text</i>) i�eren, 100.000 sat�rl�k bir
dosya d���n�n. Her sat�r�n ortalama 20 byte oldu�unu farzedelim. Metin dosyas�
2.8 MB olacakt�r. Bu veriyi tutan PostgreSQL veritaban�
yakla��k 6.4 MB yer kaplayacakt�r.</p>
<pre>
36 byte: Her bir sat�r ba�l��� (yakla��k)
+ 24 byte: Bir tamsay� (int) alan� ve bir metin (text) alan�
+ 4 byte: Sayfada tuple a pointer
----------------------------------------
64 byte -> kay�t ba��na</pre>
<p>PostgreSQL'de veri sayfas� (data page) b�y�kl��� 8192 byte (8k)d�r, dolay�s�yla:</p>
<pre>
8192 byte -> page ba��na
------------------------- = Her bir veritaban� <i>page</i>'� ba��na 128 sat�r (yakla��k)
Sat�r ba��na 64 byte
100000 veri sat�r�
-------------------- = 782 veritaban� sayfas�
128 sat�r</pre>
<p>782 veritaban� sayfas� <code>*</code> sayfa ba��na <code>8192 byte =
6,406,144 bytes (6.4 MB)</code></p>
<p><i>Index</i>'ler �ok fazla yere gereksinim duymazlar, ama <i>index</i>'lenmi�
veriyi tutacaklar�ndan b�y�k olabilirler.</p>
<p><code>NULL</code> de�erler bitmapler i�inde tutulur; dolay�s�yla �ok az yer kaplarlar.</p>
<h4><a name="4.7">4.7</a>) Veritaban�nda hangi tablo ya da <i>index</i>'lerin
tan�mland���n� nas�l g�rebilirim?</h4>
<p>psql, bu t�r bilgileri g�stermek i�in, <code>\</code> ile ba�layan bir �ok
komut sunmaktad�r. <code>\?</code> komutu ile bu komutlar� g�rebilirsiniz. Ayr�ca,
bunlar� a��klayan ve <code>pg_</code> ile ba�layan �ok say�da sistem tablosu
bulunmaktad�r. Ayn� zamanda, <code>psql -l</code> ile t�m veritabanlar�n�
listeyelebirsiniz.</p>
<p>Ayr�ca, <code>pgsql/src/tutorial/syscat.source</code> kodunu inceleyebilirsiniz.
Bu dosya, veritaban� sistem dosyalar�ndan bilgiyi almak i�in gereksinim duyulan
bir �ok <code>SELECT</code>'leri g�sterir.</p>
<h4><a name="4.8">4.8</a>) Sorgular�m cok yava�, ya da <i>index</i>'lerimi
kullanm�yorlar. Neden?</h4>
<p>Indexler her sorgu taraf�ndan otomatik olarak kullan�lmazlar. Indexler e�er bir
tablonun b�y�kl��� minimum bir b�y�kl�kten fazla ise ve sorgu tablodaki sat�rlar�n sadece k���k bir
y�zdesini se�iyorsa kullan�l�r. Bunun nedeni, index eri�iminin neden oldu�u raslansal disk eri�imi
nin diskin ya da tablonun s�ral� okunmas�ndan daha yavas olabilmesidir.</p>
<p>Bir index'in kullan�l�p kullan�lmayaca��n� belirlemek i�in, PostgreSQL tablo hakk�ndaki
istatistiklere gereksinmesi vard�r. Bu istatistikler, <small>VACUUM ANALYZE</small> kullan�larak
toplan�rlar. Optimizer, istatistikleri kullanarak, tabloda ka� sat�r oldu�unu ve bilir ve indexin
kullan�l�p kullan�lmayaca��na daha iyi karar verir. Istatistikler, ayn� zamanda en uygun join
s�ras�n� ve y�ntemini belirlemekte �ok �nemlidir. �statistik toplanmas�, tablo i�erikleri
de�i�tik�e periyodik olarak yap�lmal�d�r.</p>
<p>Indexler normalde <small>ORDER BY</small> sorgular� ya da join i�lemlerini ger�ekle�tirmek i�in
kullan�lmazlar. A��k bir s�ralamay� takip eden s�ral� bir arama (sequential scan), b�y�k bir tabloda index
aramas� yapmaktan genelde daha h�zl�d�r.</p>
Ancak, <small>ORDER BY</small> ile birle�mi� <small>LIMIT</small>
genellikle bir index kullanacakt�r; ��nk� tablonun sadece belirli bir miktar� d�nd�r�lecektir.
Asl�nda, MAX() ve MIN() fonksiyonlar�n�n index kullanmamalar�ndan dolay�, bu gibi de�erleri ORDER BY ve LIMIT
kullanarak da almak olas�d�r:
<pre>
SELECT col
FROM tab
ORDER BY col [ DESC ]
LIMIT 1;
</pre>
<p>E�er optimizer'�n s�ral� arama yapmas�n�n yanl�� oldu�una inan�yorsan�z, <code>SET enable_seqscan TO
'off'</code> kullan�n ve index kullanan aramalar�n hala daha h�zl� olup olmad���n� g�r�n.</p>
<p><code>LIKE</code> ya da <code>~</code> gibi operat�rler kullan�yorsan�z,
<i>index</i>'ler sadece a�a��daki ko�ullarda kullan�labilir:</p>
<ul>
<li>Arama dizininin ba��, dizinin ba�� ile ba�lanmal�d�r. Yani,
<ul><li><code>LIKE</code> sorgular� <code>%</code> ile ba�lamamal�d�r.</li>
<li>D�zenli ifade sorgular� <code>^</code> i�e ba�lamamal�d�r.</li></ul></li>
<li>Arama metni bir karakter s�n�f� ile ba�layamaz. �rnek: <code>[a-e]</code></li>
<li><code>ILIKE</code> ve <code>~*</code> gibi b�y�k/k���k harfe duyars�z
aramalar <i>index</i>'lerden yararlanmazlar. Onun yerine, b�l�m 4.12'de anlat�lan
fonksiyonel <i>index</i>'leri kullanabilirsiniz.</li>
<li><i>initdb</i> s�ras�nda �ntan�ml� <i>C locale</i>'i kullan�lmal�d�r.</li>
</ul>
<h4><a name="4.9">4.9</a>) <i>query-optimizer</i>'�n sorgular�m� nas�l
de�erlendirdi�ini, i�leme soktu�unu nas�l g�rebilirim?</h4>
<p><code>EXPLAIN</code> yard�m sayfas�na bak�n�z.</p>
<h4><a name="4.10">4.10</a>) <i>R-tree index</i> nedir?</h4>
<p>R-tree index, uzaysal (spatial) verileri indexlemek i�in kullan�l�r. Bir hash
index, dizi aramalar�nda (range search) kullan�lamaz. B-tree index dizi aramalar�nda sadece tek
boyutlu �al��maktad�r. R-tree, �ok boyutlu veriyi destekler. �rne�in, e�er bir R-tree index point
veri tipi �zerinde in�a edililebilirse, sistem "select all points within a bounding rectangle"
gibi sorgulara daha verimli yan�tlar verecektir.</p>
<p>Orijinal R-tree tasar�m�n� a��klayan belge:</p>
<p>Guttman, A. "R-trees: A Dynamic Index Structure for Spatial Searching."
Proceedings of the 1984 ACM SIGMOD Int'l Conf on Mgmt of Data, 45-57.</p>
<p>Bu belgeyi, Stonebraker'�n "Readings in Database Systems" kitab�nda bulabilirsiniz.</p>
<p>G�m�l� R-tree indexleri poligon ve boxlar� kullanabilir. Teorik olarak,
R-tree indexlerin �zelliklerini geni�letmek bir miktar �aba gerektirir ve bunun nas�l
yap�laca��na dair bir belgemiz hen�z bulunmamaktad�r.</p>
<h4><a name="4.11">4.11</a>) <i>Genetic Query Optimizer</i> nedir?</h4>
<p><i>GEQO</i> mod�l�, <i>Genetic Algorithm(GA)</i> kullan�larak tablolar
birle�tirildi�inde sorgu optimizasyonunu h�zland�r�r. </p>
<h4><a name="4.12">4.12</a>) D�zenli ifade (<i>Regular Expression</i>) aramalar�n�
ve b�y�k/k���k harfe duyars�z aramalar� nas�l yapabilirim?
Bu b�y�k(k���k harfe duyarl� aramalar i�in <i>index</i>'i nas�l kullanabilirim?</h4>
<p><code>~</code> operat�r� d�zenli ifade e�le�mesi ve <code>~*</code> b�y�k/k���k
harfe duyars�z d�zenli ifade e�le�mesi yapar. B�y�k/k���k harfe duyarl� olan
<code>LIKE</code>'�n b�y�k/k���k harfe duyars�z olan bi�imi <code>ILIKE</code>'t�r
ve PostgreSQL 7.1 s�r�m� ile birlikte gelmi�tir.</p>
<p>B�y�k-k���k harfe duyars�z e�itlik kar��la�t�rmalar� a�a��daki gibi ifade edilir:</p>
<pre>
SELECT *
FROM tab
WHERE lower(col) = 'abc'
</pre>
<p>Bu standart bir <i>index</i> yaratmayacakt�r. Ancak e�er fonksiyonel bir
<i>index</i> yarat�rsan�z; o kullan�lacakt�r:</p>
<pre>CREATE INDEX tabindex on tab (lower(col));</pre>
<h4><a name="4.13">4.13</a>) Bir sorguda, bir alanin "<code>NULL</code>" oldu�unu
nas�l ortaya ��karabilirim?</h4>
<p>Kolonu, <code>IS NULL</code> ve <code>IS NOT NULL</code> ile test edebilirsiniz.</p>
<h4><a name="4.14">4.14</a>) �esitli karakter tipleri aras�ndaki farklar nelerdir?</h4>
<pre>
Veri Tipi �� Ad� Not
--------------------------------------------------
VARCHAR(n) varchar boyut en b�y�k uzunlu�u verir; sadece verilen kadar veri tutulur.
CHAR(n) bpchar belirtilen uzunlu�a kadar sonuna bo�luk eklenir.
TEXT text uzunlukta herhangi bir �st s�n�r yoktur.
BYTEA bytea variable-length byte array (null-byte safe)
"char" char bir karakter
</pre>
<p>�� adlar� (<i>internal name</i>) sistem kataloglar�n� ve
baz� hata mesajlar�n� incelerken g�receksiniz.</p>
<p>�lk d�rt veri tipi "<i>varlena</i>" tipidir (yani, diskteki ilk 4 bayt uzunluktur;
devam� da veridir.) Dolay�s�yla, kullan�lan ger�ek alan, belirtilen alandan biraz
daha b�y�kt�r. Ancak, bu veri tipleri, s�k��t�r�lmaya tabi tutulabilir; dolay�s�yla
disk alan� beklenilenden k���k olabilir. <code>VARCHAR(<i>n</i>)</code> b�y�kl���
artabilen ama en b�y�k uzunlu�u s�n�rl� olan verileri saklamak i�in en uygun y�ntemdir.
<code>TEXT</code>, 1 GB b�y�kl��e kadar olan verileri tutmak i�in kullan�l�r.</p>
<p><code>CHAR(<i>n</i>)</code>, ayn� uzunluktaki dizilerin saklanmas� i�in kullan�m�r.
<code>CHAR(<i>n</i>)</code> belirtilen uzunlu�a kadar bo�luk ile doldurur; ancak
<code>VARCHAR(<i>n</i>)</code> sadece verilen karakterleri saklar. <code>BYTEA</code>
binary veri saklamak i�indir; ayr�ca "<code>NULL</code>" bayt i�eren de�erleri de saklar.
Burada anlat�lan �� veri tipi de benzer ba�ar�m karakteristiklere sahiptir.</p>
<h4><a name="4.15.1">4.15.1</a>) Nas�l <i>serial</i>/otomatik artan
(<i>auto-incrementing</i>) bir alan yaratabilirim?</h4>
<p>PostgreSQL'de <code>SERIAL</code> veri tipi vard�r. Bu veri tipi bir
<i>sequence</i> ve kolon �zerinde bir <i>index</i> yarat�r.</p>
<p>�rnek, a�a��daki sorgu:</p>
<pre>
CREATE TABLE person (
id SERIAL,
name TEXT
);
</pre>
<p>buna �evrilir:</p>
<pre>
CREATE SEQUENCE person_id_seq;
CREATE TABLE person (
id INT4 NOT NULL DEFAULT nextval('person_id_seq'),
name TEXT
);
CREATE UNIQUE INDEX person_id_key ON person ( id );
</pre>
<p><i>Sequenceler</i> hakk�nda daha fazla bilgi i�in <i>create_sequence</i>
yard�m sayfas�na bakabilirsiniz. Her sat�r�n <code>OID</code> alan�n� tekil bir say�
olarak alabilirsiniz. Ancak, veritaban�n�z�n <i>dump</i>'�n� al�p yeniden y�klerseniz,
<code>OID</code> de�erlerini koruyabilmek i�in <code>pg_dump</code>'�n <code>-o</code>
parametresini ya da "<code>COPY WITH OIDS</code>" se�ene�ini kullanman�z gerekecektir.</p>
<h4><a name="4.15.2">4.15.2</a>) <code>SERIAL</code> giri�inin degerini nas�l alabilirim?</h4>
<p>Bir yakla��m, sequence nesnesindeki SERIAL de�erini, veriyi girmeden �nce nextval() ile al�p,
ald���n�z de�eri kendinizin girmesidir. 4.15.1'deki �rnek tabloyu kullanarak bir �rnek verelim:</p>
<pre>new_id = execute("SELECT nextval('person_id_seq')");<BR>
execute("INSERT INTO person (id, name) VALUES (new_id, 'Blaise Pascal')");</pre>
<P>Di�er sorgular i�in new_id'de yeni de�erin saklanmas� gerekir. Otomatik olarak yarat�lan SEQUENE nesnesinin ad�,
<tablo ad�>_<serial kolonu ad�>_seq �eklinde olacakt�r (< > i�aretleri olmadan).</p>
<p>Alternatif olarak, atanm�� SERIAL de�erini, de�er girildikten sonra currval()
fonksiyonu ile alabilirsiniz:</p>
<pre>
execute("INSERT INTO person (name) VALUES ('Blaise Pascal')");
new_id = execute("SELECT currval('person_id_seq')");
</pre>
<p>Son olarak, �n tan�ml� de�eri bulmak i�in <code>INSERT</code> ifadesinden
d�nen <code>OID</code> de�erini kullanabilirsiniz; ancak bu en az ta��nabilir
��z�m olacakt�r. Perl'de, Edmund Mergl'in <i>DBD:Pg</i> m�d�l� ile birlikte
<i>DBI</i> kullanarak, <code>OID</code> de�eri <code>$sth->execute()</code>
�al��t�r�ld�ktan sonra <code>$sth->(pg_oid_status)</code> ile al�nabilir.</p>
<h4><a name="4.15.3">4.15.3</a>) <code>currval()</code> ve <code>nextval()</code>
di�er kullan�c�lara sorun yaratmaz m�?</h4>
<p>Hay�r. <code>curval()</code>, t�m kullan�c�lar de�il, backend
taraf�ndan atanan ge�erli de�eri d�nd�r�r.</p>
<h4><a name="4.15.4">4.15.4</a>) Neden <i>sequence</i> say�lar� <i>transaction</i>
i�leminin iptalinden sonra yeniden kullan�l�yor? Neden <i>sequence/SERIAL</i>
kolonumdaki say�larda atlamalar oluyor?</h4>
<p>Uyumlulu�u artt�rmak i�in, <i>sequence</i> de�erleri �al��an
<i>transaction</i>'lara gerekti�i �ekilde aktar�l�r ve <i>transaction</i>
bitene kadar o de�er kilitlenmez. Bu, iptal edilen <i>transaction</i>
i�lemleri nedeniyle bo�luklara neden olur.</p>
<h4><a name="4.16">4.16</a>) OID nedir? TID nedir?</h4>
<p>OIDler, tekil sat�r numaralar�na PostgreSQL'in yan�t�d�r. PostgreSQL'de yarat�lan
her say�, tekil bir OID al�r. initdb i�lemi s�ras�nda yarat�lan t�m OID'ler 16384'ten k���kt�r
(backend/access/transam.h). Kullan�c�lar taraf�ndan yarat�lan t�m OID'ler bu say�ya e�it ya da bu
say�dan b�y�kt�r. Varsay�lan durumda, t�m bu OIDler sadece bir tablo ya da veritaban�nda de�il, t�m
PostgreSQL kurulumunda tekildir.</p>
<p> PostgreSQL OIDleri, tablolar aras�nda sat�rlar� ili�kilendirmek i�in kendi i� tablolar�nda
kullan�r. Bu OIDler belirli kullan�c� sat�rlar�n� belirtmek i�in kullanabilir ve join i�lemlerinde
kullan�l�r. OID de�erlerini saklamak i�in OID kolon tipini kullanman�z �nerinir. Daha h�zl� bir
eri�im i�in, OID alan�nda bir index yaratabilirsiniz.</p>
<p>OID'ler yeni sat�rlara, t�m veritabanlar� taraf�nda kullan�lan ortak bir alandan atan�rlar. E�er
OID'i ba�ka bir de�ere e�itlemek isterseniz ya da tablonun bir kopyas�n� orijinal OIDler ile
��karmak isterseniz, bu m�mk�nd�r:</p>
<pre>
CREATE TABLE new_table(old_oid oid, mycol int);
SELECT old_oid, mycol INTO new FROM old;
COPY new TO '/tmp/pgtable';
DELETE FROM new;
COPY new WITH OIDS FROM '/tmp/pgtable';
</pre>
<p>OIDler 4-bit tamsay� olarak saklan�rlar ve 4 milyarda overflow olacakt�r. Kimse
bu say�ya ula�t���na dair bir bilgi iletmedi ve bu s�n�r� kimse bu s�n�ra ula�madan kald�raca��z.</p>
<p>TIDler, belirli fiziksel sat�rlar block ve offset de�erleri ile belirtmekte kullan�l�r. TIDler,
sat�rlar de�i�ti�inde ya da yeniden y�klendi�inde de�i�irler. Index girdileri taraf�ndan fiziksel
sat�rlar� g�stermek i�in kullan�l�rlar.</p>
<h4><a name="4.17">4.17</a>) PostgreSQL'de kullan�lan baz�
terimlerin anlamlar� nelerdir?</h4>
<p>Kaynak kodun bir k�sm� ve eski belgeler, daha geni� kullan�m alan� olan terimleri
kullan�rlar. Bunlar�n baz�lar�:</p>
<ul><li>table, relation, class</li>
<li>row, record, tuple</li>
<li>column, field, attribute</li>
<li>retrieve, select</li>
<li>replace, update</li>
<li>append, insert</li>
<li>OID, serial value</li>
<li>portal, cursor</li>
<li>range variable, table name, table alias</li></ul>
<p>Genel veritaban� terimleri,
<i><a href="http://hea-www.harvard.edu/MST/simul/software/docs/pkgs/pgsql/glossary/glossary.html">http://hea-www.harvard.edu/MST/simul/software/docs/pkgs/pgsql/glossary/glossary.html</a></i>
adresinde bulunabilir.</p>
<h4><a name="4.18">4.18</a>) Neden "<i>ERROR: Memory exhausted in AllocSetAlloc()</i>"
hatas�n� al�yorum?</h4>
<p>Sisteminizde sanal belle�inizi t�ketmi� olabilirsiniz, ya da �ekirde�iniz
belli kaynaklar icin d���k bir s�n�ra sahip olabilir. <i>postmaster</i>'�
ba�latmadan �nce a�a��dakileri deneyebilirsiniz:</p>
<pre>
ulimit -d 262144
limit datasize 256m
</pre>
<p>Kabu�unuza ba�l� olarak, bunlardan sadece biri olumlu sonu� verecektir, ama
bu i�lem veri segment s�n�r�n�z� artt�racak, ve belki de sorgunuzun tamamlanmas�n�
sa�layacakt�r. Bu komut, varolan i�leme (<i>current process</i>) ve komut �al��t�r�ld�ktan
sonraki t�m alt i�lemlere uygulan�r. E�er SQL istemcinizle, <i>backend</i>'in �ok
fazla veri d�nd�rmesi nedeniyle bir sorun ya��yorsan�z, bunu istemciyi ba�latmadan
�nce deneyiniz.</p>
<h4><a name="4.19">4.19</a>) Hangi PostgreSQL s�r�m�n� �al��t�rd���m� nas�l g�rebilirim?</h4>
<p>psql arabiriminde, <code>select version();</code> yaz�n�z.</p>
<h4><a name="4.20">4.20</a>) Neden <i>large-object</i> i�lemlerim, "<i>invalid large obj
descriptor</i>" hatas�n� veriyor?</h4>
<p><i>Large object</i> i�lemlerinizin u�lar�na, yani <code>lo_open</code> ...
<code>lo_close</code> komutlar�n�n �evresine, <code>BEGIN WORK</code> ve
<code>COMMIT</code> koyman�z gerekmektedir;</p>
<p>�u anda, PostgreSQL kurallar� large objectleri transaction commit edildi�inde kapatarak
uygulamaktad�r. Dolay�s�yla handle ile yap�lacak ilk �ey <i>invalid large obj descriptor</i> hatas�
ile sonu�lanacakt�r.Dolay�s�yla �al��an kodunuz e�er transaction kullanmazsan�z hata mesajlar�
�retecektir.</p>
<p>E�er ODBC gibi bir istemci arabirimi kullan�yorsan�z, <i>auto-commit</i>'i
kapatman�z gerekebilir.</p>
<h4><a name="4.21">4.21</a>) �u andaki zaman� �ntan�ml� de�er olarak
kabul eden <b>How do I create a column that will default to the current time?</b></h4>
<p>Alttakini kullanabilirsiniz:</p>
<pre>
CURRENT_TIMESTAMP:
CREATE TABLE test (x int, modtime timestamp DEFAULT CURRENT_TIMESTAMP );
</pre>
<h4><a name="4.22">4.22</a>) Neden <code>IN</code> kullanan <i>subquery</i>'lerim
�ok yavas?</h4>
<p>7.4 s�r�m�nden �nce, subqueryler. E�er subquery sadece birka� sat�r ve outer query bol
say�da sat�r d�nd�r�yorsa, IN en h�zl�s�d�r. Sorgular� h�zland�rmak i�in IN yerine EXISTS
kullan�n:</p>
<pre>
SELECT *
FROM tab
WHERE col1 IN (SELECT col2 FROM TAB2)
</pre>
<p>sorgusunu, a�a��daki ile de�i�tirin:</p>
<pre>
SELECT *
FROM tab
WHERE EXISTS (SELECT col2 FROM TAB2 WHERE col1 = col2)
</pre>
<p>Bu i�lemin h�zl� olmas� i�in, subcol'un indexlenmi� bir kolon olmas� gerekmektedir.</p>
<p>7.4 s�r�m� ve sonras�nda, IN asl�nda normal sorgularla ayn� karma��k join tekniklerini kullan�r ve
EXISTS'e tercih edilir.</p>
<h4><a name="4.23">4.23</a>) <i>Outer join</i> i�lemini nas�l yapabilirim?</h4>
<p>PostgreSQL outer joins islemlerini SQL standartlar�n� kullanarak
ger�ekle�tirmektedir. A�a��da 2 �rnek bulunmaktad�r:</p>
<pre>
SELECT *
FROM t1 LEFT OUTER JOIN t2 ON (t1.col = t2.col);
</pre>
<p>ya da</p>
<pre>
SELECT *
FROM t1 LEFT OUTER JOIN t2 ON (t1.col = t2.col);
</pre>
<p>Bu �zde� sorgular t1.col' i t2.col'ye <i>join</i> ederler ve ayn� zamanda t1'deki
<i>unjoined</i> sat�rlar� (t2'de e�lenmemi� olanlarla) d�nd�r�rler. <code>RIGHT
JOIN t2</code>'nin <i>unjoined</i> sat�rlar�n� ekleyecektir. Bir FULL join, e�le�mi�
b�t�n sat�rlar� ve t1 ile t2'den t�m ba�lanmam�� (<i>unjoined</i>) sat�rlar� al�r.
<code>OUTER</code> s�zc��� se�imseldir ve <code>LEFT</code>, <code>RIGHT</code> ve
<code>FULL</code> <i>join</i> i�lemlerinde oldu�u kabul edilir. S�radan <i>join</i>
i�lemleri <code>INNER JOIN</code> olarak adland�r�l�r.</p>
<p>�nceki s�r�mlerde, <code>OUTER JOIN</code>ler <code>UNION</code> ve <code>NOT IN</code>
kullan�larak sim�le edilebiliyordu. �rne�in, tab1 ve tab2'yi birle�tirirken, a�a��daki
sorgu iki tablonun d��tan ba�lanmas�n� sa�lar:</p>
<pre>
SELECT tab1.col1, tab2.col2
FROM tab1, tab2
WHERE tab1.col1 = tab2.col1
UNION ALL
SELECT tab1.col1, NULL
FROM tab1
WHERE tab1.col1 NOT IN (SELECT tab2.col1 FROM tab2)
ORDER BY col1
</pre>
<h4><a name="4.24">4.24</a>) Ayn� andan birden fazla veritaban�nda nas�l
i�lem yapabilirim?</h4>
<p>Mevcut veritaban�n�z d���ndaki ba�ka bir veritaban�n�z� sorgulaman�z�n
bir yolu bulunmamaktad�r. Bunun nedeni, PostgreSQL'in veritaban�na �zel sistem
kataloglar� y�klemesidir. Bu nedenle, cross-database bir sorgunun nas�l
davranaca��n� kestirmek zordur.</p>
<p>contrib/dblink fonksiyon �a�r�lar�n� kullanarak cross-database sorgulara
izin verir. Tabii ki, bir istemci de�i�ik veritabanlar�na ayn� anda eri�im
sa�layabilir ve bilgiyi bu �ekilde birle�tirebilir.</p>
<h4><a name="4.25">4.25</a>) Bir fonksiyondan nas�l �oklu sat�r ya da
kolon d�nd�rebilirim?</h4>
<p>7.3 s�r�m�nde, bir fonksiyondan kolayl�kla �oklu sat�r ya da s�tun
d�nd�rebilirsiniz.
(<i><a href="http://techdocs.postgresql.org/guides/SetReturningFunctions">http://techdocs.postgresql.org/guides/SetReturningFunctions</a></i>)</p>
<h4><a name="4.26">4.26</a>) Neden Pl/PgSQL fonksiyonlar� i�inden
g�venli bir �ekilde tablo yaratma/kald�rma i�lemlerini yapam�yoruz?</h4>
<p>PL/PgSQL fonksiyon i�erikleri <i>cache</i>'ler. Bunun istenmeyen bir taraf�,
e�er bir PL/PgSQL fonksiyonu ge�ici bir tabloya eri�iyorsa ve bu tablo ileride
kald�r�l�p yeniden olu�turulduktan sonra fonksiyon yeniden �a�r�l�rsa, fonksiyon
�al��mayacakt�r; ��nk� <i>cache</i>'lenmi� fonksiyon hala eski ge�ici tabloyu
g�steriyor olacakt�r. ��z�m, ge�ici tablo eri�imleri i�in PL/PgSQL'de
<code>EXECUTE</code> kullanmakt�r. Bu, sorgunun her seferinde yeniden i�lenmesini
sa�layacakt�r.</p>
<h4><a name="4.27">4.27</a>) 4.28) Hangi �ifreleme se�enekleri bulunmaktad�r?</h4>
<ul><li>contrib/pgcrypto SQL sorgular�nda kullan�labilmesi i�in
�ifreleme fonksiyonlar� i�ermektedir.</li>
<li> �stemciden sunucuya ileti�imi �ifrelemek i�in, sunucuda ssl se�ene�i postgresql.conf i�inde
a��k olmal�d�r. Ayr�ca,pg_hba.conf dosyas� i�inde host ya da hostssl kayd� mutlaka olmal�d�r ve
istemci sslmode kapat�lmamal�d�r. (Ayn� zamanda,PostgreSQL'in do�al SSL ba�lant�lar� d���nda ssh ya
da ssl gibi 3.parti �ifrelenmi� veri iletimi de m�mk�nd�r.)</li>
<li>Veritaban� kullan�c� ad� ve �ifreleri 7.3 s�r�m� ile birlikte
otomatik olarak �ifrelenirler. �nceki s�r�mlerde, postgresql.conf
i�indeki PASSWORD_ENCRYPTION se�ene�ini aktif hale getirmeniz gerekmektedir.</li>
<li>Sunucunun kendisini �ifreli dosya sistemi �zerinde �al��t�rabilirsiniz.</li></ul>
<hr>
<h2 align="center">PostgreSQL �zelliklerini Geni�letmek</h2>
<h4><a name="5.1">5.1</a>) Kullan�c�-tan�ml� bir fonksiyon yazd�m.
psql'de �al��t�rd���m zaman neden core dump ediyor?</h4>
<p>Sorunun nedeni birden fazla �ey olabilir. Kullan�c�-tan�ml� fonksiyonunuzu
stand-alone bir programda �al��t�rmay� deneyiniz.</p>
<h4><a name="5.2">5.2</a>) PostgreSQL'e nas�l yeni tipler/fonksiyonlar ekleyebilirim?</h4>
<p>�al��malar�n�z� pgsql-hackers e-posta listesine g�nderiniz. Kodunuz
incelendikten sonra /contrib dizinine konacakt�r.</p>
<h4><a name="5.3">5.3</a>) Bir <i>tuple</i> dond�rmek icin bir C fonksiyonunu nasil yazar�m?</h4>
<p>PostgreSQL 7.3 s�r�m� ile birlikte, C, PL/PgSQL ve SQL kullan�larak tablo-d�nd�ren
fonksiyonlar tamamen desteklenmektedir. Ayr�nt�l� bilgi i�in
<i><a href="http://www.postgresql.com/docs/7.3/interactive/user.html">PostgreSQL 7.3.2
Kullan�c� Rehberi</a></i>'ne bakabilrisiniz. Bir �rne�i contrib/tablefunc
i�inde bulabilirsiniz.</p>
<h4><a name="5.4">5.4</a>) Bir kaynak dosyas�nda de�i�iklik yapt�m. Yeniden derlememe
ra�men de�i�iklik ge�erli olmuyor. Neden?</h4>
<p>Makefile'lar include dosyalar� i�in tam bir ba��ml�l�k i�ermezler.
�ncelikle make clean, ard�ndan da baska bir make i�lemi yapman�z gerekir.
GCC kullan�yorsan�z, configure beti�inin --enable-depend se�ene�ini, derleyicinin
ba��ml�l�klar� otomatik olarak hesaplamas� i�in kullanabilirsiniz.</p>
</body></html>
|
